![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/07/new_Easy-Resize.com_-1024x768.jpg)
© 2023 Robert RADWAŃSKI
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/07/PHOTO-2023-06-30-11-49-40_Easy-Resize.com_-1024x768.jpg)
© 2023 Robert RADWAŃSKI
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/07/PHOTO-2023-06-30-11-49-55_Easy-Resize.com_-1024x768.jpg)
© 2023 Robert RADWAŃSKI
Łacina jako język elit obecny do dziś w kulturze europejskiej.
Dorobek Cesarstwa Rzymskiego stanowi fundament europejskiej tożsamości kulturowej, a język łaciński wieki temu przekroczył granice czasu i przestrzeni naszego świata, stał się nośnikiem kultury i językiem elit.
O ile kiedyś starano się sięgać do łaciny by symbolicznie podkreślić więź z dorobkiem starożytnego Rzymu (na przykład formułując w tym języku dewizy rodów umieszczane w tarczach herbowych), o tyle dziś sięganie do paremii łacińskich oraz ich staranne przywoływanie (w oryginalnym brzmieniu) jest wyrazem poszukiwań prostego, jasnego i sprawiedliwego prawa, które sprawdziło się w praktyce na przestrzeni wieków.
Paremie łacińskie okazują się dziś także inspirujące dla wybitnych architektów.
Marek Budzyński, profesor Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej projektując (wraz z zespołem 21 architektów współpracujących) obecny gmach Sądu Najwyższego wzniesiony przy Placu Krasińskich 2/4/6 w Warszawie ozdobił jego fasadę osiemdziesięcioma sześcioma paremiami łacińskimi zamieszczonymi na siedemdziesięciu sześciu kolumnach zdobiących obiekt:
- Qui munus publice mandatum accepta pecunia reperunt, crimine repetundarum postulantur (D.48.11.9) – Dopuszcza się zdzierstwa ten, kto, sprawując funkcję publiczną, przyjmuje pieniądze od zainteresowanych
- Minime sunt mutanda, quae interpretationem certam semper habuerunt (D.1.3.23) – Jak najmniej należy zmieniać to, co zawsze miało jednoznaczną interpretację
- Qui non facit quod facere debet, videtur facere adversus ea, quia non facit (D.50.17.23) – Jeżeli ktoś nie czyni tego, co czynić powinien, uważa się, że czyni przeciwnie, ponieważ nie czyni
- Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis, dispositio (ad D.9.2.32 pr) – W takich samych okolicznościach należy stosować te same rozwiązania prawne
- Ius publicum privatorum pactis mutari non potest (D.2.14.38) – Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami [osób] prywatnych.
- Non ex regula ius sumatur, sed ex iure quod est regula fiat (D.50.17.1) – Reguły nie tworzą prawa, lecz się z niego wywodzą
- In legibus magis simplicitas quam difficultas placet (I.2.23.7) – W prawie podoba się bardziej prostota niż zawiłość
- Optima est legum interpres consuetudo (D.1.3.37) – Zwyczaj jest najlepszą wykładnią prawa
- Ius civile vigilantibus scriptum est (D.48.8.24) – Prawo cywilne jest tworzone dla osób starannych
- Leges ab omnibus intellegi debent (C.1.14.9) – Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
- Scire leges non hoc est verba earum tenere, sed vim ac potestatem (D.1.3.17) – Znać prawa to nie znaczy trzymać się słów ustawy, ale jej treści i mocy działania
- Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem (C.3.1.8) – We wszystkich sprawach powinna mieć pierwszeństwo zasada sprawiedliwości i słuszności nad zasadą ścisłego prawa.
- Non omnis vox iudicis iudicati continet auctoritatem (C.7.45.7 pr.) – Nie każda wypowiedź sędziego ma moc wyroku
- Advocatorum error litigatoribus non noceat (C.2.9.3 pr.) – Błąd adwokatów niech nie szkodzi stronom
- Incivile est nisi tota lege perspecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere (D.1.3.24) – Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględnienia całości ustawy, na podstawie jednego jej fragmentu.
- Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur (D.1.3.8) – Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich.
- Omnis definitio in iure civili periculosa est: parum est enim, ut non subverti potest (D.50.17.202) – Wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
- Satius enim esse impunitum relinqui facinus nicentis quam innocentem damnari (D.48.19.5 pr.) – Lepiej pozostawić bezkarnym występek złoczyńcy, niż skazać niewinnego
- Nullus videtur dolo facere, qui iure suo utitur (D.50.17.55) – Uważa się, że nie działa podstępnie ten[,] kto korzysta ze swego prawa
- Nemo enim in persequendo deteriorem causam, sed meliorem facit (D.50.17.87) – Dochodzenie sprawy przed sądem nie może pogorszyć, lecz jedynie polepszyć sytuację powoda.
- Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti scientia (D.1.1.10.2) – Nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym[,] co sprawiedliwe, a co niesprawiedliwe.
- Dolum malum facit qui ex aliena iactura lucrum quaerit (D.14.3.17.4) – Działa podstępnie, kto próbuje osiągnąć zysk z cudzego niepowodzenia.
- Is damnum dat, qui iubet dare (D.50.17.169) – Ten wyrządza szkodę, kto rozkazuje ją czynić
- Nam hoc natura aequum est neminem cum alterius detrimento fieri locupletiorem (D.12.6.14) – Słuszne jest, aby nikt nie wzbogacał się z cudzej straty
- Nulla pactione effici potest, ne dolus praestetur (D.2.14.27.3) – Umową nie można wyłączyć odpowiedzialności za podstęp
- Reformatio in peius iudici appellato non licet (D.49.1.1 pr) – Sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść „odwołującego się”
- Nemo auditur propriam turpitudinem allegans (ad C.7.8.5) – Powołujący się na własny występek nie będzie wysłuchany
- Cogitationis poenam nemo patitur (D.48.19.18) – Nikogo nie karze się za jego myśli
- Dolus non praesumitur (D.22.3.18.1) – Złego zamiaru nie domniemuje się
- Iustitias vestras iudicabo (napis na ścianie trybunałów w dawnej Polsce) – Osądzę waszą sprawiedliwość
- Neminem captivabimus nisi iure victum (na podstawie przywilejów Władysława Jagiełły z lat 1430-33) – Nikogo nie uwięzimy, o ile nie zostanie pokonany prawem
- Cessante ratione legis, cessat ipsa lex (ad D.35.1.72.6) – Gdy ustaje przyczyna obowiązywania ustawy, traci moc sama ustawa
- Cum in verbis nulla ambiguitas est, non debet admitti voluntatis quaestio (D.32.25.1) – Gdy w słowach nie ma żadnej dwuznaczności, nie należy podnosić kwestii woli
- Male nostro iure uti non debemus (Gaius 1.53) – Nie powinniśmy źle korzystać [z przysługującego] nam prawa
- Ius est ars boni et aequi (D.1.1.1 pr.) – Prawo jest umiejętnością stosowania tego, co dobre i słuszne
- Non exemplis, sed legibus iudicandum est (C.7.45.13) – Należy orzekać na podstawie ustaw, a nie naśladować wcześniejsze rozstrzygnięcia.
- Nulla poena sine lege (D.50.16.131.1) – Nie ma kary bez [stosownego przepisu] ustawy
- Quod ad ius naturalre attinet, omnes homines aequales sunt (D.50.17.32) – Zgodnie z prawem naturalnym wszyscy ludzie są równi
- Delicta parentium liberis non nocent (ad C.6.7.2 pr) – Czyny niedozwolone rodziców nie obciążają dzieci
- Nulla iniuria est, quae in volentem fiat (D.47.10.1.5) – Nie wyrządza się krzywdy chcącemu
- Dura lex, sed lex (ad D.40.9.12.1) – Twarde prawo, ale prawo
- Quod omnes similiter tangit, ab omnibus comprobetur (C.5.59.5.2) – Co wszystkich jednakowo dotyczy, winno być przez wszystkich zatwierdzone
- Summum ius summa iniuria (Cicero, de off. 1.33) – Najwyższe prawo [bywa] najwyższym bezprawiem
- Alienus dolus nocere alteri non debet (D.44.4.11 pr.) – Nikogo nie powinien obciążać cudzy podstęp
- Res iudicata pro veritate accipitur (D.50.17.207) – Rozstrzygnięcie sądowe przyjmuje się za prawdziwe
- Legem brevem esse oportet (Seneca, ep. 94.38) – Ustawa powinna być zwięzła
- In omnibus quidem, maxime tamen in iure aequitas spectanda sit (D.50.17.90) – We wszystkim, szczególnie jednak w prawie, należy mieć na względzie [zasady] słuszności
- Vanae voces populi non sunt audiendae (C.9.47.12) – Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu
- Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi (D.1.1.10 pr.) – Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą zagwarantowania każdemu jego prawa
- Non omne quod licet honestum est (D.50.17.144 pr.) – Nie wszystko, co dozwolone[,] jest uczciwe
- Leges bonae ex malis moribus procreantur (Macrobius sat. 3.17.10) – Dobre ustawy rodzą się ze złych obyczajów
- Quid est enim civitas nisi iuris societas civium (Cicero, de re publ. 1.49) – Czym jest bowiem państwo, jeśli nie opartym na prawie związkiem obywateli
- Legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma dividere possumus (Cicero, de leg. 1.44) – Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury
- Vim vi repellere licet (D.43.16.1.27) – Siłę wolno odeprzeć siłą
- Silent leges inter arma (Cicero, pro Mil. 4.11) – Milkną prawa w szczęku broni
- Onus est honos qui sustinet rem publicam (Varro, de I.I.5.73) – Obowiązek jest zaszczytem utrzymującym Rzeczpospolitą
- Libertas inaestimabilis res est (D.50.17.106) – Wolność jest rzeczą bezcenną
- Cedant arma togae (Cicero, de off.1.77) – Niech oręż ustąpi przed togą
- Salus populi suprema lex esto (Cicero, de leg. 3.8) – Dobro Rzeczypospolitej niechaj będzie najwyższym prawem
- Hominum causa omne ius constitutum sit (D.1.5.2) – Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
- Pacta sunt servanda (ad D.2.14.7.7) – Umów należy dotrzymywać
- Nostrum est iudicare secundum allegata et probata (ad D.1.18.6.1) – Powinniśmy sądzić zgodnie z przedłożonymi i pewnymi [dowodami]
- Lex retro non agit (ad C.1.14.7) – Ustawa nie działa wstecz
- Quod initio vitiosum est, non potest tractu temporis convalescere (D.50.17.29) – To[,] co od początku jest wadliwe, nie może być uzdrowione przez „sam” upływ czasu
- In testamentis plenius voluntates testantium interpretamur (D.50.17.12) – Wykładnia testamentów opiera się na wnikliwym badaniu woli testatorów
- Nemo est iudex in propria causa (ad C.3.5.1) – Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
- Nemo plus iuris ad alium transferre potest quam ipse habet (D.50.17.54) – Nie można przenieść na drugiego więcej praw, niż ma się samemu.
- In dubio pro reo (ad D.50.17.125) – W razie wątpliwości [należy rozstrzygać] na korzyść pozwanego
- Secundum naturam est commoda cuiusque rei eum sequi, quem sequuntur incommoda (D.50.17.10) – Naturalne jest, aby ten czerpał korzyści z rzeczy, kto ponosi związane z nią ciężary
- Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum (D.34.4.4) – Wola spadkodawcy może być zmieniona aż do ostatniego tchnienia
- Ne quis absens puniatur (D.48.17.1 pr) – Nieobecny niech nie będzie karany
- Reus excipiendo fit actor (D.44.1.1) – Pozwany w zakresie zarzutu procesowego staje się powodem
- Libera matrimonia esse antiquitus placuit (C.8.38.2) – Z dawna już postanowiono, że małżeństwa są wolne
- Ne eat iudex ultra petita partium (ad D.10.3.18) – Niech nie wychodzi sędzia ponad żądania stron
- Nullus idoneus testis in re sua intellegitur (D.22.5.10) – Nikt nie może być wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie
- Venire contra factum proprium nemini licet (ad D.1.7.25) – Nie wolno występować przeciwko temu, co wynika z własnych czynów
- Prior tempore potior iure (C.8.17.3) – Pierwszy w czasie[,] lepszy w prawie
- Sententia facit ius inter partes (ad D.5.2.17.1) – Wyrok tworzy prawo między stronami
- Ei incumbit probatio qui dicit non qui negat (D.22.3.2) – Ciężar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie na tym[,] kto przeczy
- Bis de eadem re ne sit actio (ad Gaium 4.107) – Nie można procesować się dwa razy o to samo
- Actor rei forum sequitur (C.3.19.3) – Powód idzie do sądu (właściwego dla) pozwanego
- Impossibilium nulla obligatio est (D.50.17.185) – Nie ma zobowiązania, gdy [świadczenie] jest niemożliwe
- Si in ius vocat, ito (Ustawa XII tablic) – Kto został wezwany przed sąd, niech się stawi
- Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet (ad D.22.6.9 pr) – Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi.
- Lex posterior derogat legi priori (ad D.1.4.4) – Ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
- Favorabiliores rei potius quam actores habentur (D.50.17.125) – Korzystniejszą [sytuację procesową] mają pozwani niż powodowie
Inne ważne paremie:
- Sensum, non verba spectamus. Patrzymy na sens a nie na słowa.
- Venire contra factum proprium. Przeszkoda niepozwalająca stronie na powołanie się na fakty
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/07/hammer-g5f50a4fb7_1280-1024x768.jpg)
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności
- Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Art. 6 § 1 SPRAWA WAŁĘSA przeciwko POLSCE (Skarga nr 50849/21)
- Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Art. 8 SPRAWA WAŁĘSA przeciwko POLSCE (Skarga nr 50849/21)
- Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności Art. 46 SPRAWA WAŁĘSA przeciwko POLSCE (Skarga nr 50849/21)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
- Konstytucja art. 51 UCHWAŁA 7 NSA Sporządzanie przez organ kopii dokumentacji jako udostepnienie akt
Kodeks postępowania administracyjnego
- kpa art. 73 UCHWAŁA 7 NSA Sporządzanie przez organ kopii dokumentacji jako udostepnienie akt
- kpa art. 8 UCHWAŁA 7 NSA Sporządzanie przez organ kopii dokumentacji jako udostepnienie akt
Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji
- uznk art. 3 i 5, 10 wyrok SN venire contra factum proprium – przeszkoda niepozwalająca stronie na powołanie się na fakty – sygn. akt CSK 503/07
- uznk art. 5 i 3, 10 wyrok SN venire contra factum proprium – przeszkoda niepozwalająca stronie na powołanie się na fakty – sygn. akt CSK 503/07
- uznk art. 10 i 3, 5 wyrok SN venire contra factum proprium – przeszkoda niepozwalająca stronie na powołanie się na fakty – sygn. akt CSK 503/07
Prawo własności przemysłowej
- pwp art. 120 oznaczenie w postaci pojedynczej litery-art. 4 rozporządzenia nr 40’94+art. 4 2017’1001 TSUE C-265’09 ver PL
- pwp art. 273 postępowania dyscyplinarne prowadzone przez Urząd Patentowy RP
- pwp art. 315 przestrzenny znak towarowy ciasteczko delicje, decyzja UP RP – Sp. 215/01
- pwp art. 315 znak towarowy w postaci ciastka delicje, wyrok WSA – sygn. akt II SA 3199/03
- pwp art. 315 przestrzenny znak towarowy ciasteczko delicje, wyrok NSA – sygn. akt II GSK 92/05
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
- ppsa art. 151 dokładnie uzasadniony wyrok WSA, który zgodził się z jasną decyzją UPRP wydaną po 18 latach, uwzględniającą wszystkie okoliczności sprawy – sygn. akt VI SA/Wa 2162/16
- ppsa art. 184 wyrok NSA, który uchylił wyrok WSA tylko dlatego, że przytoczono w nim treść uzasadnienia decyzji UPRP; w chwili wydawania wyroku NSA sprawa toczyła się już od 21 lat i ten Sąd przedłużył ją co najmniej do dziś, aby trwała ona minimum 25 lat (sytuacja jest rozwojowa) – sygn. akt II GSK 3499/17
Pierwsza dyrektywa Rady 89/104/EWG z dnia 21 grudnia 1988 r. mająca na celu zbliżenie ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do znaków towarowych
Rozporządzenie Rady (WE) Nr 40/94 z dnia 20 grudnia 1993 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (obecnie: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej)
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2024/01/budynek.jpg)
Akademia IP
w imieniu StoWI, miło mi jest zaprosić Państwa do udziału w krótkich wydarzeniach, które prezentować będzie – obecna w systemie prawa własności intelektualnej w Polsce – Akademia IP. Poszczególne wykłady dostępne są w dniu transmisji pod linkiem:
a później w mediach społecznościowych StoWI, których adresy widnieją na dole strony).
Celem wykładów en bloc jest:
– zabezpieczenie polskich Przedsiębiorców przed utrudnieniami w prowadzeniu działalności gospodarczej wynikającymi z polityki Urzędu Patentowego RP;
– wskazanie i zainicjowanie naprawy błędów wprowadzonych do systemu prawa IP oraz
– wyłonienie ZESPOŁU NAUKOWCÓW, POLITYKÓW i PRAKTYKÓW spośród osób, których dorobek gwarantuje, że potrafią opracować modelowe, przyjazne rozwiązania w dziedzinie prawa własności intelektualnej w Polsce i które nie są zainteresowane autokreacją, lecz stworzeniem w Polsce transparentnie i sprawnie działającego systemu prawnego – Anna KORBELA, Prezes StoWI.
W dniu 14 marca 2016 r. w Sali LUBRAŃSKIEGO na Uniwersytecie im. Adama MICKIEWICZA w Poznaniu odbyła się uroczystość upamiętniająca osiągnięcia naukowe wybitnego uczonego, którym jest prof. Stanisław SOŁTYSINSKI.
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/08/OIP.jpg)
WIPO Lex
Akty prawa międzynarodowego (i inne)
LINK: https://www.wipo.int/wipolex/en/index.html
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/08/image006.jpg)
Baza ORZECZNICTWA EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU PRAW CZŁOWIEKA w języku polskim
https://etpcz.ms.gov.pl
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/08/image007.jpg)
Baza ORZECZNICTWA EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU PRAW CZŁOWIEKA w języku angielskim (HUDOC)
https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22documentcollectionid2%22:[%22GRANDCHAMBER%22,%22CHAMBER%22]}
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/08/OBRAZ.jpg)
Sieć Obywatelska Watchdog Polska
Materiały na temat dostępu do informacji publicznej
https://informacjapubliczna.org/wyroki/
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/11/oko-pres.png)
Bliższe dane wkrótce
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/Unified_Patent_Court.png)
Jednolity Sąd Patentowy
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/tsue.jpeg)
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/hudoc.jpeg)
Europejski Trybunał Praw Człowieka
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/EPO-tlo4-1.jpg)
Europejski Urząd Patentowy
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/wipo-tlo3.jpg)
Światowa Organizacja Własności Intelektualnej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/euipo-tlo2.jpg)
Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/uprp4-1.jpg)
Bliższe dane wkrótce
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/EPO-tlo4-1.jpg)
Europejski Urząd Patentowy
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/wipo-tlo3.jpg)
Światowa Organizacja Własności Intelektualnej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/euipo-tlo2.jpg)
Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/uprp4.jpg)
Bliższe dane wkrótce
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/Unified_Patent_Court.png)
Jednolity Sąd Patentowy
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/tsue.jpeg)
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/hudoc.jpeg)
Europejski Trybunał Praw Człowieka
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/EPO-tlo4-1.jpg)
Europejski Urząd Patentowy
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/wipo-tlo3.jpg)
Światowa Organizacja Własności Intelektualnej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/euipo-tlo2.jpg)
Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/sn2.jpg)
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/sp2.jpg)
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/sa.jpg)
![](https://stowi.pl/wp-content/uploads/2023/12/uprp4-1.jpg)
Kierujemy do Państwa pytania, które wpisują się w nasz statutowy obowiązek kształtowania właściwych postaw opartych o zasadę wzajemnej życzliwości wszystkich podmiotów zaangażowanych w ochronę IP (własności intelektualnej) oraz przeciwdziałanie wszelkim postawom niewłaściwym, emanujący agresją, a zarazem szkodliwym dla społeczeństwa i gospodarki.
Nasze pytania do Państwa to:
Osoby, o które pytamy, to: